همه چیز درباره تصفیه آب آشامیدنی

تاریخچه پیدایش تصفیه آب آشامیدنی

تصفیه اب یکی از اصلی ترین و قابل توجه ترین مرحله در تامین آب شرب در سراسر جهان می باشد که در طول زمان دستخوش تغییرات بسیار زیادی گردیده و با طی کردن مراحل مختلف، کسب پیشرفت های بسیار چشمگیر و اختراع روش های نوین و کاربردی به شکل امروزی خود در آمده است. امروزه روش ها و نحوه تصفیه آب آشامیدنی اهمیت بسیار زیادی داشته و از جمله خط قرمزهای قابل توجه در علم بهداشت و پزشکی محسوب می گردد. در این مقاله به بررسی تاریخچه و نحوه تصفیه کردن آب شرب و کاربردهای آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

آب مایه حیات است

مطالعات تاریخ شناسی ایران و جهان نشان می دهند که تمامی تمدن های بشری در سراسر جهان در کنار مناطق پر آب شکل گرفته و گسترش یافته است. این اتفاق مهر تاییدی بر اهمیت نقش آب در زندگی بشر بوده و بیان کننده وابستگی بشر به آب به عنوان مایه حیات می باشد. آنچه که از گذشته تا کنون دستخوش تغییرات بسیار زیادی گردیده، اهمیت کیفیت آب شرب بوسیله فرایند تصفیه آب است. در گذشته های دور تصفیه و بررسی سلامت آب آشامیدنی توسط مشخصاتی مانند رنگ و شکل ظاهری آب، بو و مزه آن مشخص می گردید و شاخص ثابت و علمی برای این بررسی وجود نداشت. در زمان های گذشته، آب شفاف، روشن، بدون بوی نامطبوع و دارای مزه معمولی، آبی سالم و قابل شرب تلقی شده و محدودیتی برای نوشیدن در آن دیده نمی شد. با گذر یک دوره زمانی بسیار طولانی، بشر دریافت که تنها توجه به ویژگی های ظاهری آب، رنگ و بوی آن نمی تواند سلامت آن را مشخص نموده و ملاکی بر سلامت آب شرب باشد، از اینرو نیاز به بررسی های بیشتری در این زمینه وجود دارد.

روند تکامل استفاده از آب شرب برای انسان ها

در سال های اولیه پیدایش زندگی انسان، نخستین راه دسترسی به آب، در فصول مختلف سال، ذخیره سازی و حمل آب در ظروف مخصوصی بود که برای نگهداری آب مناسب به نظر می رسیدند. مشکل بسیار زیاد در حمل و نقل آب، موجب گردید که سکونت در کنار دریاچه ها و مناطق پر آب، دائمی شده و با گسترش زندگی در کنار رودها، بهره برداری بوسیله چاه های عمیق از آب های زیرزمینی آغاز گردید. لوله های انتقال آب و سپس قنات ها از دیگر روش های دسترسی به آب شرب بوده و مورد استفاده قرار می گرفتند.

تصفیه آب شرب چگونه آغاز شد؟

تصفیه آب شرب بدون استفاده از سیستم های مدرن و به شکل اولیه حدود 4000 سال قبل از میلاد مسیح در یونان آغاز گردید. در این سال ها، یونانیان آب شرب را جوشانده و یا مدت طولانی در برابر تابش مستقیم نور خورشید قرار می دادند. آن ها مردمانی متمدن بوده و اعتقاد داشتند حرارت می تواند ذرات ریز و آسیب رسان داخل آب و عبور دادن از صافی های دست ساز سنتی می تواند ذرات درشت تر داخل آب شرب را از بین برده و سلامت آن را افزایش دهد. رفته رفته این طرز فکر و روش های عملی به رومیان، مصری ها و ساکنین پاکستان رسید و تا مدت های طولانی استفاده از صافی های ذغالی و زاج توسط مصریان تنها راه تصفیه آب شرب به شمار می آمد تا اینکه در سال 1840 در یکی از شهرهای بزرگ اسکاتلند، منبع آب آشامیدنی بوجود آمده و دو سال پس از این تحول، فرانسه توانست از تصفیه خانه بزرگی بهره برداری نموده و سرانجام در سال 1827 با اختراع صافی های مدرن تر توسط انگلیسی ها، این اختراع تکامل یافته تر شده و توانست روند تصفیه آب شرب را آسان تر نماید. اختراع صافی شنی به وسیله انگلیسی ها، نخستین گام در موفقیت های امروزی روند تصفیه آب به شمار می آید.

بیماری های ناشی از آب آلوده

در قرن 19 میلادی، بیشتر تحقیقات  بر کشف و بررسی بیماری های قابل انتقال از آب آلوده متمرکز گردیده و کمک بسیار زیادی به روند تکاملی تصفیه آب شرب نمود. کشف اهمیت کلر به عنوان یک ماده موثر در ضد عفونی نمودن آب شرب، توانست انقلاب عظیمی در جهان ایجاد نموده و بسیاری از بیماری های قابل انتقال از آب آلوده را ریشه کن نماید. رفته رفته با پیشرفت علوم مختلف در سراسر جهان، مطالعات بیشتر و اختراع دستگاه های نوین و کاربردی تر، امریکا و ایالت های مختلف آن، توانستند از پیشگامان اصلی در روند تصفیه آب شرب شده و این عنوان را تا به امروز نیز به افتخارات خود اضافه نمایند.

تصفیه آب شرب به روش های امروزی

امروزه تصفیه آب آشامیدنی در مناطق مختلف جهان بسته به شرایط و وضعیت جغرافیایی و بهداشتی منطقه کاملا متفاوت می باشد. اما به شکل کلی می توان گفت که بسیاری از کشورهای دنیا همچنان از روش های تصفیه آب اولیه استفاده نموده و در کیفیت های مختلفی از آب استفاده می نمایند. فیلتراسیون و کلر زنی از مهم ترین و اصلی ترین مراحل در روند تصفیه آب در بیشتر مناطق جهان است. این دو اقدام در اکثر کشورهای جهان پاسخگو بوده و تنها در برخی از کشورهای صنعتی با موقعیت جغرافیایی خاص، با انجام این دو روش، همچنان امکان انتقال بیماری و بیماری های موجود در آب شرب وجود خواهد داشت. باید توجه داشت که همواره تحقیقات و بررسی ها در این زمینه در حال انجام بوده و کشف روش جدیدی به نام اسمز معکوس، می تواند در برطرف نمودن مشکلات موجود در آب شرب بسیار موفق عمل نماید.

پیشرفت روندهای تصفیه کردن آب شرب

تا چندین سال پیش، تنها شهرها و مراکز بزرگ در سراسر جهان مجهز به سیستم های تصفیه آب بوده و از آن استفاده می نمودند؛ اما امروزه خوشبختانه تمامی روستاها و شهرهای دور افتاده نیز از این نعمت بی دریغ نبوده و از داشتن آب شرب سالم بهره مند می گردند.